Multi-probleemgezinnen in de gemeente Dordrecht zijn gebaat bij een integrale aanpak waarin betrokken hulpverleningsinstanties nauw samenwerken. In de praktijk komt deze samenwerking in Nederland vaak nog onvoldoende tot stand, wat ervoor zorgt dat problemen niet adequaat worden aangepakt en er elk jaar 2,5 miljard euro wordt verspild in de hulpverlening aan multi-probleemgezinnen.
Frank van Summeren, adviseur bij RONT Management Consultants en docent op de training casus en procesregie op zorg en veiligheid.
Complexe problematiek
Multi-probleemgezinnen zorgen voor veel overlast in hun omgeving en/of bevinden zich in een uiterst zorgwekkende situatie die zich veelal kenmerkt door een complexe meervoudige problematiek op verschillende leefgebieden (zoals psychische gesteldheid, verslavingen, opvoeding, onderdak, geld en schulden, school en werk). Om een gedragsverandering van het gezin te bewerkstelligen, volstaat het niet om slechts één of enkele problemen van het gezin aan te pakken, maar is een breed opgezet hulpverleningstraject noodzakelijk waarin aandacht wordt besteed aan alle leefgebieden.
Effectievere en efficiëntere aanpak
Vaak leidt dit tot een groot aantal instanties die betrokken zijn of worden bij het gezin en haar problematiek. Een groter aantal betrokken instanties leidt echter niet automatisch tot een effectievere en efficiëntere aanpak van de problematiek van het gezin. In tegendeel zelfs. Zo blijkt uit onderzoek onder 250 multi-probleemgezinnen in Nederland, onder leiding van Peter Cuyvers in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, dat de helft van deze gezinnen beter af is met de helft minder hulpverlening. Met het aantal betrokken instanties neemt immers ook de kans op botsende belangen, tegenstrijdige adviezen, gebrekkige coördinatie en afstemming en overlap in hulpverlening toe. Daarnaast gaat er onnodig veel geld verloren aan bureaucratie. Zo kost het al een derde van het budget, vóórdat de middelen via indicaties zijn toegewezen.
1 gezin 1 plan 1 regisseur
Multi-probleemgezinnen zijn gebaat bij een integrale aanpak waarin betrokken professionals samenwerken en gezamenlijk tot één doeltreffend plan van aanpak komen voor alle individuele gezinsleden en het systeem als geheel. De inzet van deze professionals moet vervolgens weer op elkaar worden afgestemd om overlap en langs elkaar heen werken te voorkomen. Daarom is het van cruciaal belang dat professionals niet alleen één gezamenlijk plan opstellen maar ook één regisseur aanstellen. De regisseur stelt (in samenspel met het gezin) het plan van aanpak op, bewaakt de uitvoering en voortgang daarvan en grijpt in wanneer de situatie daarom vraagt.
Casus- en procesregie met overzicht, inzicht en regie op resultaat
Om regie te voeren is een goede informatiepositie vereist om interventies gericht in te zetten en complexe problematiek effectief aan te pakken. RONT Management Consultants en C3 Group gaan een applicatie ontwikkelen voor de gemeente Dordrecht waarmee de regisseurs integraal en domein overstijgend casus- en procesregie kunnen voeren bij complexe problematiek in gezinnen met overzicht, inzicht en regie op resultaat. Het beoogd resultaat is een gebruiksvriendelijke samenwerkingsovergeving die 24/7 toegankelijk en beschikbaar is voor de medewerkers van de gemeente Dordrecht en haar betrokken (externe) partners waar informatie over de aard en omvang van de problematiek en de (beoogde) interventies kan worden gedeeld. Het gebruik van deze applicatie moet leiden tot een hogere efficiëntie (tijdwinst) en het rechtmatig en doelmatig uitwisselen van informatie over complexe problematiek bij gezinnen zodat interventies gericht kunnen worden ingezet en het gewenste effect sorteren.
Pilot
In een pilot kan op een beheerste manier worden uitgevonden wat wel en niet werkt, met de inzet van de applicatie bij de aanpak van complexe problematiek in gezinnen. Een pilot waarbij het gezin als geheel wordt benaderd, door middel van een samenhangend en volgordelijk plan. Een aanpak waarbij gedaan wordt wat nodig is om de zorgwekkende situatie in gezinnen beheersbaar te maken.
